Feb 19, 2017 - Chúa nhật 7 thường
niên năm A
Hãy
mở rộng yêu
thương!
Các
Bạn thân mến,
Thứ
ba 14 tháng hai vừa qua là lễ Valentine, lễ Tình Yêu, cũng là ngày kỷ niệm 14
năm website Rosamary@yahoogroups.com ra mắt mọi người, sau
một năm thành lập nhóm gd Catarina.Vì hoàn cảnh, nhiều bạn không tham gia được, nhưng wesite vẫn
hoạt động liên tục, đều đặn, với tinh thần chia sẻ, thông tin đa dạng, cần
thiết, hữu ích. Nhân kỷ niệm này, chúng ta hãy cùng cảm tạ Thiên Chúa đã cho
chúng ta tồn tại và xin Ngài ban bình an, cùng tiếp tục bảo dưỡng chúng ta. Đặc
biệt cám ơn Maiemdi, Lan Thiên đã ổn định website và thường xuyên đưa các thông
tin bổ ích cho nhóm. Một lần nữa“xin chúc
tụng và cảm tạ Thiên Chúa đến muôn đời. Amen”
Trở
lại Tin Mừng tuần này, năm nay Mùa Chay cách khá xa Tết Âm Lịch, nên Mùa thường
niên kéo dài, chúng ta được nghe nhiều đoạn Tin Mừng đặc biệt sâu sắc, là những
bài học thực tế qúi báu. Như đoạn Tin Mừng của Thánh Mattheu tuần này, là đoạn
Tin Mừng khi xa xưa mình rất ngại đọc vì thấy hãi hùng trắng trợn qúa, nhưng
bây giờ mới hiểu được rằng những luật cổ nhất thời Cựu Ước ấy không hề hiểu
theo nghĩa đen, mà là luật của sự thương xót, của lòng nhân từ!
Thật
vậy, con người thời đại nào cũng có nhu cầu cao về tình yêu, cuộc đời này hay
cuộc đời sau, cũng không có gì quan trọng bằng tình yêu. Biết bao điều tốt đẹp
có được là nhờ tình yêu, cũng có bao điều tệ hại xót xa xẩy ra vì thiếu tình
yêu. Không ai có thể thống kê đủ, liệt kê hết lợi ích và tác hại do tình yêu
mang lại. Thế nên người ta đã dành một ngày tôn vinh nó, gọi là ngày lễ Tình
Yêu mà chúng ta vừa mới mừng xong.
Hiển nhiên không gì hạnh phúc bằng khi yêu và
được yêu đúng đối tượng. Không gì buồn tủi bằng sống không có tình yêu. Nhưng
có lẽ đôi khi chúng ta đã hiểu không đúng, chưa hết về tình yêu, nẩy sinh những"biến chứng", gây khổ đau cho
những người liên quan.
Tin Mừng hôm nay Chúa sẽ dạy chúng ta điều
quan trọng đó, nói lên đặc điểm của đời sống người Kito hữu cùng hành vi của người
môn đệ Đức Giesu khiến họ khác hẳn người thế gian.
1.
Luật lệ cổ nhất: Đức Giesu trích dẫn luật lệ cổ nhất của thế gian:
- “Mắt đền mắt, răng đền răng”, gọi là
luật báo trả, xuất hiện trong bộ luật cổ nhất là luật của Hammurabi, vị hoàng
đế trị vì Babylon từ năm 2285 – 2242 TC.
- Luật
này phân biệt cách đối xử kỳ lạ giữa người qúi phái và công dân:
. ai làm cho người qúi phái mất một con mắt, thì người ấy sẽ phải
bị mất một con mắt của mình.
. nếu làm cho người
nghèo mất một con mắt, thì người ấy phả trả một mina bạc.
. nếu làm cho người ngang hàng gẫy một cái răng, thì người ta cũng
làm cho người ấy phải mất một cái răng
. nếu làm cho người
nghèo gẫy một cái răng, thì người ấy phải trả một phần ba mina bạc.
-
Nguyên tắc thật rõ ràng và đơn giản: nếu ai làm cho người khác bị thiệt hại
điều gì, thì người ta cũng làm cho người ấy bị thiệt hại tương đương.
- Luật
ấy đã trở thành một phần nhỏ của đạo đức Cựu Ước và được đề cao. Nhưng lại bị
coi là những luật không thương xót, man rợ, khát máu của Cựu Ước.
- Tuy nhiên điều quan
trọng là luật Báo Trả không phải là toàn thể đạo đức của Cựu Ước, sự thật trong
Cựu Ước đã có nhiều chấm phá của lòng thương xót:"Chớ toan báo thù, chớ giữ sự báo thù cùng con cháu"(Lev
19,18),"chớ nên nói tôi sẽ làm cho hắn như hắn đã làm cho tôi"(Cn
24,29…
-
Vậy đạo đức thời cổ căn cứ trên luật ăn miếng trả miếng là luật lòng thương xót
dành cho quan án chứ không phải dành cho cá nhân và càng không thể thi hành
theo nghĩa đen.
- Nhiều
lần Đức Giesu cho chúng ta thấy lòng yêu thương trong Cựu Ước chỉ giới hạn
trong con cái, anh em, đồng loại. Nghĩa là lòng yêu thương ấy chỉ có ở nơi
những người Israel với nhau mà thôi.
- Tình
yêu thương như vậy chẳng có chi lạ, chẳng có công trạng, giá trị gì, mà chỉ là
công bằng, tự nhiên với nhau.
- Còn“Thiên Chúa cho mặt trời mọc lên soi sáng kẻ
xấu cũng như người tốt, và cho mưa xuống trên người công chính cũng như kẻ bất
chính.”
- Và
Thiên Chúa muốn con người nên giống Ngài, là Đấng hoàn thiện, yêu thương hết
mọi người cách vô điều kiệu, không một phân biệt, không một giới hạn nào.
2. Khởi đầu của sự
thương xót:
- Thật ra luật Báo Trả không phải là luật khát
máu và man rợ, mà chính là khởi đầu của sự thương xót.
- Bởi mục đích nguyên thủy là để hạn chế báo
thù, vì thời cổ, mối tử thù và báo thù là đặc điểm của xã hội Bộ lạc.
- Nếu
người ở bộ lạc này làm hại người ở bộ lạc khác, thì toàn thể bộ lạc có người bị
hại sẽ liều mạng báo thù toàn thể bộ lạc kia, và họ mong muốn giết chết kẻ thù.
- Vì thế luật này có ý hạn chế việc báo thù.
Lại qui định chỉ người gây thương tích mới bị trừng phạt và hình phạt không
được thái quá, phải tương đương với sự thiệt hại mà người ấy đã gây ra mà thôi.
- Luật không cho phép cá nhân, đương sự tự trả
thù, dù rất nhỏ, cũng không cho phép tự thi hành, mà quan án sẽ theo hướng dẫn
ấn định hình phạt và khoản phạt do luật Báo thù qui định.
- Hơn nữa luật này lại không cho phép được
thực hiện theo nghĩa đen.
- Sự thiệt hại được định theo giá tiền mà luật
Do Thái đã ấn định cẩn thận cách đánh giá thiệt hại. Nếu một người gây thương
tổn cho người khác, thì phải chịu trách nhiệm về:
. thương tích: theo giá
sai biệt trên thị trường của một nô lệ trước và sau khi bị thương tích mà bồi
thường.
. đau đớn: bồi thường theo sự ước định được chấp
nhận của người chịu đau đớn.
. chữa lành: bồi thường mọi
phí tổn thuốc men cho đến khi lành hẳn.
. mất thời gian: trả đúng với số tiền lương
ngừơi ấy bị thiệt hại trong thời gian không làm việc được.
. mất phẩm giá: phải trả những phí tổn cho sự hạ
nhục, mất thanh danh do vết thương đã gây nên.
- Vì
thế trong bối cảnh lịch sử ấy thì đây không phải là luật máu, mà chính là luật
của sự nhân từ, rất tiến bộ.
- Chúng
ta hãy chú ý: đối tượng của lòng yêu thương được nói đến trong luật cũ là"anh
em ngươi, con cái dân ngươi, đồng loại ngươi". Những kiểu nói
đó đều chỉ về dân Israel. Điều này có nghĩa là lòng yêu thương trong Cựu Ước
giới hạn nơi những người Israel với nhau. Là điều vô cùng thiếu sót.
3.
Luật mới:
- Đạo
đức thời cổ căn cứ trên luật ăn miếng trả miếng là luật lòng thương xót dành
cho quan án chứ không phải dành cho cá nhân và càng không thể thi hành theo
nghĩa đen.
- Dù
vậy, Đức Giesu đã phá bỏ chính nguyên tắc của luật đó vì sự báo thù được hạn
chế và kiểm soát kỹ lưỡng đến đâu cũng phải loại ra khỏi đời sống người Kito
hữu.
- Nên
Đức Giêsu dạy phải mở rộng yêu thương đến kẻ thù nữa. Vì yêu thương kẻ thù không phải là thiện cảm,
mà là thiện chí.
- Và
Ngài đã giới thiệu tinh thần mới là nhường nhịn, không oán hận, không báo thù:
a)
"Nếu ai vả má bên phải
ngươi, thì hãy giơ cả má bên trái ra nữa":
. nghĩa là dù ai đó muốn
nhục mạ chúng ta, cũng không được báo thù, giận hờn, thù hận.
. người Kito hữu chân
chính đã được giáo dục, học tập để không vì bị hạ nhục mà hận, giận, không vì
một sự xấc láo mà trả thù.
. Đức Giesu cũng đã bị như vậy, bị cho là bạn của những kẻ xấu
thu thuế, phường đĩ điếm…
b)
"Nếu ai muốn kiện anh để lấy áo trong của anh, thì hãy để cho nó
lấy cả áo ngoài".
. áo trong là áo dài giống như cái bao, làm bằng
vải bông hoặc vải gai, mặc ở bên trong. Người nghèo nhất cũng có áo
trong để thay đổi.
. áo ngoài là áo lớn,
giống như cái mền, ban ngày mặc ở ngoài, ban đêm dùng làm mền. Mỗi người chỉ có
một áo ngoài.
. luật Do Thái chỉ cho
phép cầm áo trong làm tin, không cho phép cầm áo ngoài. Cũng không ai, không
bao giờ được quyền tước đoạt áo ngoài của nhau.
. điều Đức Giesu muốn nói ở đây là người tín hữu không nên tranh
biện về quyền hạn pháp lý, phải coi mình như không có quyền đó.
. bởi thực chất Kito
hữu không nghĩ đến quyền lợi, nhưng nghĩ đến bổn phận, không nghĩ đến đặc
quyền, nhưng nghĩ đến trách nhiệm của mình.
c)
"Nếu ai bắt ngươi đi một dặm đường, hãy đi với nó hai dặm"
. từ "bắt" ở đây có một lịch sử xuất
phát từ công việc vất vả, đường xá xa xôi của người đưa thư ở xứ bị chiếm đóng,
nên mỗi trạm ngừng phải cung cấp đồ ăn nước uống cho cả người và ngựa, đôi khi
tư nhân phải nối tiếp hành trình đem thư từ, sứ điệp đi tiếp cho tới nơi.
. nghĩa là có một sự trưng dụng nào đó như cung
cấp lương thực, chỗ ở, khuân vác…vào công tác phục vụ quyền lực.
. Đức Giesu muốn nói khi bị áp bức, đe dọa, trưng dụng, đóng góp…
thì đừng làm với sự hậm hực, cay đắng, bất mãn…mà hãy vui vẻ nghĩ về bổn phận
và đặc ân được phục vụ người khác, dù đó là công việc vô lý, đáng ghét.
. bởi luôn có hai cách
làm việc: làm ở mức độ tối thiểu, chứng tỏ không thích công việc; ngược lại là
làm với sự vui vẻ, nhã nhặn, quyết tâm không phải chỉ cho xong, mà còn làm cho
tốt đẹp, làm hơn điều mong đợi.
. người Kito hữu không
quan tâm tới việc được làm theo ý mình, chỉ quan tâm tới sự phục vụ, dù phục vụ
đó có vô phép, vô lý và độc đoán.
-
Vì thế khi ban những giáo huấn này, Đức Giesu muốn thiết định một qui luật quan
trọng là người Kito hữu không được thù hận, báo thù, dù bị sỉ nhục có tính toán
và vô cùng độc ác.
-
Kito hữu cũng không được bám bíu vào quyền hạn, cả quyền hạn pháp lý lẫn quyền
hạn tự nghĩ mình đương nhiên được hưởng. Cũng chẳng bao giờ nên nghĩ đến quyền
làm theo ý mình, mà cần nghĩ đến bổn phận phục vụ, cứu giúp.
Lạy Chúa, bài học của
đọan Tin Mừng hôm nay qủa là một vấn đề lớn làm chúng con bối rối vì chẳng biết
mình đã đạt đến mức nào trong những tiêu chuẩn đó. Nhưng Ngài hằng ban phát mọi
ơn lành, xin nghe lời chúng con khẩn nguyện mà soi dẫn, giúp dỡ cho chúng con
đủ sức thi hành những việc ấy. Để chúng con cố gắng giống Chúa, sống yêu
thương, chẳng những yêu thương những người thân cận với mình, mà còn yêu thương
cả những kẻ thù ghét mình nữa. Như thế mọi người sẽ có thiện cảm với nhau và
tin vào Chúa, cùng muốn trở nên giống Chúa, tạo một thế giới an bình như ý
Ngài. Vì Đức Giesu Chúa chúng con. Amen.
Thân
mến,
duyenky
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét