GIÁO HỘI NĂM 2050

 

Mon, 10/10/2022 - Trầm Thiên Thu

GIÁO  HỘI  NĂM  2050

Gần đây TGP Baltimore đã công bố một sáng kiến mới được thiết kế để “tái hiện đời sống Công giáo ở TP Baltimore và một số vùng ngoại ô lân cận.” Sáng kiến này đang được gọi là “Tìm Thành Phố Để Đến” và được Đức TGM William Lori mô tả thế này: “Chúng tôi đang kêu gọi dân Chúa đổi mới một cách sáng tạo nền tảng và dấu ấn trong thành phố để đem lại cuộc sống mới, nhiệt huyết mới, hoạt động mục vụ mới và cách sử dụng mới cho một số cấu trúc.”

Nói một cách dễ hiểu, tổng giáo phận lâu đời nhất ở Hoa Kỳ đang bắt đầu quá trình tái cấu trúc – hầu như chắc chắn có nghĩa là đóng cửa – các giáo xứ bên trong và xung quanh TP Baltimore. TGP Baltimore liên kết một danh sách dài và ngày càng gia tăng của các giáo phận sắp hết hạn với nguồn lực ngày càng hạn chế, nhân khẩu thay đổi, và số người tham dự Thánh Lễ giảm đáng kể.

Đây là một thực tế khó khăn đối với nhiều bộ phận của Giáo hội Công giáo ở Hoa Kỳ. Việc tái cơ cấu như vậy – bao gồm cả việc đóng cửa, thay thế các giáo xứ và các tòa nhà đã là “nhà” của các tín hữu qua nhiều thế hệ – luôn luôn gây đau đớn.

Câu hỏi đặt ra cho một số giáo phận ngày càng tăng không phải là liệu những thay đổi như vậy có cần thiết hay không, nhưng là liệu việc tái cấu trúc như vậy có thực sự thành công trong việc phục hưng Giáo hội địa phương hay chỉ đơn giản là giai đoạn mới nhất trong sự suy tàn được quản lý từ lâu.

Ngay cả ở các giáo phận mà việc tái cấu trúc được thực hiện với rất nhiều cuộc tham vấn và sự cống hiến không ngừng cho việc truyền giáo – nghĩa là ở các giáo phận đang tiếp cận vấn đề với kế hoạch và ưu tiên đúng đắn – câu hỏi vẫn là: “Từ bây giờ Công giáo ở Hoa Kỳ sẽ như một thế hệ thế nào?”

Giáo hội năm 2050 (chọn thời điểm tùy ý) có thể sẽ nhỏ hơn. Không có gì bí mật khi Giáo hội đã mất các thành viên trong những năm gần đây, một thách thức mà việc ngừng hoạt động vì Covid dường như đã trở nên trầm trọng hơn. Ngay cả trước đại dịch, “những người Công giáo sa sút” là “hạng mục” lớn thứ hai trong cả nước.

Trong nhiều thập niên, số lượng người Công giáo ở Hoa Kỳ đã gia tăng nhờ số lượng lớn người nhập cư Công giáo đến từ Châu Mỹ Latinh. Nhưng các nghiên cứu gần đây cho thấy tỷ lệ người Mỹ gốc Tây Ban Nha theo Công giáo đã giảm đáng kể. Điều đã từng được coi là sự thật sắp xảy ra về số phận nhân khẩu học – rằng phần lớn người Công giáo Mỹ sẽ sớm là người gốc Tây Ban Nha – bây giờ có vẻ như nó có thể khác xa hơn so với suy nghĩ trước đây, nếu điều đó xảy ra. Có vẻ như văn hóa Mỹ có thể có hiệu quả trong việc biến những người Công giáo Latinh trở thành những người Công giáo mất hiệu lực như những người còn lại trong chúng ta.

Nếu tương lai của Giáo hội Công giáo là một Giáo hội nhỏ hơn thì cũng có thể sẽ nghèo hơn. Nhiều giáo phận đã nhận thức được rằng sự hào phóng tương đối của một thế hệ người Công giáo Hoa Kỳ lớn tuổi hơn sẽ không tiếp tục kéo dài vô thời hạn. Điều này có ý nghĩa gì đối với vô số các tổ chức – bệnh viện, trường học, đại học và các tổ chức từ thiện – những viên ngọc quý trên vương miện của Công giáo Hoa Kỳ vẫn còn được nhìn thấy. Nhiều cơ sở này sẽ phải đối mặt với áp lực ngày càng gia tăng, hoặc do thiếu nguồn lực, áp lực pháp lý, hoặc đơn giản là thiếu một số lượng người Công giáo quan trọng cống hiến cho sứ mệnh thực sự của Giáo hội.

Tất nhiên, đó không phải là tin xấu. Ngay cả một nhóm nhỏ gồm các môn đệ trung tín và đầy Thánh Linh cũng có thể thay đổi thế giới khi họ sẵn sàng đánh mất tất cả để rao giảng Tin Mừng. Hãy xem Công Vụ Tông Đồ. Trong khi các xu hướng chung có thể xấu đi, vẫn có nhiều hơn một vài tia sáng chói lọi trong bóng tối sâu thẳm.

Như đồng nghiệp của tôi là George Weigel đã chỉ ra gần đây, có rất nhiều nơi mà các trường Công giáo, mục vụ trong khu vực Công giáo, các chủng viện và các ơn gọi tu trì đang phát triển một cách tích cực. Điều này chắc chắn đúng. Nhưng những dấu hiệu hy vọng thực sự này phần lớn là ngoại lệ đối với quy tắc. Có rất nhiều khu rừng đã chết và sắp chết trong Giáo hội tại Hoa Kỳ. Thời gian cắt tỉa có thể đã gần kề.

Tất nhiên, cả hai điều có thể cùng đúng: các dấu hiệu hy vọng và sức sống thực sự hiện diện và có nhiều thứ đã từng tốt đẹp sẽ bị teo đi, chết đi hoặc cần phải cắt bỏ. Điều đó đưa chúng ta đến đặc điểm thứ ba về những gì Giáo hội ở Hoa Kỳ có thể trông giống như một thế hệ kể từ bây giờ.

Bất cứ nơi nào Tin Mừng được công bố một cách đầy tin tưởng, bất cứ nơi nào các cuộc phiêu lưu (và rủi ro) của việc làm môn đệ được coi trọng, bất cứ nơi nào sứ mệnh đặt trên mỗi người và mọi người Công giáo nhờ Bí tích Rửa Tội đều được thực hiện một cách nghiêm túc, ở đó Giáo hội có hy vọng và có tương lai.

Nơi mà Giáo hội khăng khăng đo lường Phúc Âm theo “sự khôn ngoan” của thế gian, nơi mà đức tin phù hợp với tinh thần của thời đại, bất cứ nơi nào Giáo hội bị giảm xuống thành một “tổ chức từ thiện phi chính phủ” – như ĐGH Phanxicô đã cảnh báo, ở đó đức tin sẽ tiếp tục tàn lụi.

ĐHY Joseph Ratzinger (nay là ĐGH danh dự Bênêđictô XVI) đã thấy trước tất cả những điều này, quay trở lại năm 1969. Ngày nay những lời nói của ngài đáng được nhắc lại, vì chúng vừa đúng mức vừa khai sáng.

Từ cuộc khủng hoảng ngày nay, Giáo hội ngày mai sẽ nổi lên – một Giáo hội đã mất mát nhiều. Giáo hội sẽ trở nên nhỏ bé và ít nhiều sẽ phải bắt đầu lại từ đầu. Giáo hội sẽ không còn có thể sống trong nhiều dinh thự mà Giáo hội đã xây dựng trong thời kỳ thịnh vượng. Khi số lượng tín hữu giảm đi, Giáo hội sẽ mất nhiều đặc quyền xã hội. Trái ngược với thời đại trước đó, Giáo hội sẽ được coi là một xã hội tự nguyện, chỉ được tham gia bằng quyết định tự do. Là một xã hội nhỏ, Giáo hội sẽ đưa ra những yêu cầu lớn lao hơn nhiều về sáng kiến của các thành viên cá nhân.

Tương lai của Giáo hội ở Hoa Kỳ không phải là ảm đạm, nhưng cũng có thể đó tương lai là “Giáo hội nhỏ hơn và được thanh lọc” mà ĐGH Bênêđictô XVI đã nói. Tương lai của Giáo hội ở Hoa Kỳ cũng có thể là “Giáo hội nghèo dành cho người nghèo” mà ĐGH Phanxicô đã nói.

Bất cứ điều gì cũng có dự trữ, chúng ta có thể quả quyết rằng sẽ bị đòi hỏi nhiều hơn nữa đối với mỗi người trong chúng ta, những người tự xưng là môn đệ của Đấng bị đóng đinh.

STEPHEN P. WHITE

TRẦM THIÊN THU (chuyển ngữ)