Tản mạn đời tha hương:
Mừng Ngày Hiền Mẫu
Lm.
Giuse Nguyễn Văn Thư - 06/May/2018
Đầu đuôi câu chuyện:
Thời Hy Lạp cổ đại, lễ hội
tôn vinh nữ thần Cybelle, mẹ của tất cả các vị thần Hy Lạp, được tổ chức vào thời
điểm Xuân Phân (khi mặt trời ở gần xích đạo nhất). Trong khi đó tại La Mã cổ đại,
người ta ăn mừng lễ hội Matronialia để tôn vinh nữ thần Juno, nữ hoàng của các
vị thần La Mã, vợ của thần Jupiter. Theo phong tục, các người mẹ tại La Mã cũng
được tặng quà trong ngày này.
Vào đầu thế kỷ 17 Anh Quốc
đã tổ chức kỷ niệm một ngày lễ gọi là ngày Chúa Nhật của Mẹ (Mothering Sunday),
được cử hành vào ngày Chúa Nhật thứ tư Mùa Chay để vinh danh các bà Mẹ của Anh
Quốc. Vào dịp này, những người làm công, người học việc, và công nhân phải xa
nhà, được chủ nhân khuyến khích đi thăm mẹ của họ và tri ân họ. Cũng theo phong
tục thời đó, các trẻ em đem quà và một bánh đặc biệt (thường là một loại bánh bột
có nhân trái cây, được gọi là simnel), để tặng các bà mẹ.
Tại Hoa Kỳ, vào năm 1870,
từ thành phố Boston bang Massachusset, bà Julia W. Howe hăng hái phổ biến ‘Bản
Tuyên Ngôn Ngày Hiền Mẫu’ (The Mother's Day Proclamation) để kêu gọi việc tôn
vinh các người mẹ. Bản tuyên ngôn này dựa trên nền tảng của chủ nghĩa nữ quyền,
với ý tưởng ‘người phụ nữ cũng có trách nhiệm uốn nắn xã hội trên con đường
chính trị’. Bà cũng có ý định thành lập một ngày lễ mang tên ‘Ngày Hiền Mẫu vì
Hòa Bình’.
Rồi ý tưởng của bà Howe
đã gây ảnh hưởng lớn đến không ít phụ nữ trong xã hội, điển hình là bà Ann
Maria Reeves Jarvis, nữ giáo viên tại trường học tư của xứ đạo Thánh Andrew, tại
thành phố Grafton, bang West Virginia. Trong bối cảnh Nội chiến Hoa Kỳ, Bà
Jarvis tập hợp các phụ nữ khác, với sứ mệnh chăm sóc cho các thương binh từ cả
hai miền Nam Bắc. Sau khi cuộc chiến chấm dứt, bà khởi xướng phong trào mang
tên ‘Ngày Các Hiền Mẫu Làm Việc’ (Mothers' Work Days) vào năm 1858, cùng với
các bà mẹ hoạt động xã hội vì hòa bình. Bà qua đời tại thành phố Philadelphia
vào năm 1905.
Tại ngôi mộ của mẹ mình,
cô con gái Anna Marie Jarvis thề rằng sẽ nối gót theo chân mẹ và thành lập một
ngày lễ dành riêng cho các người hiền mẫu, còn sống cũng như đã qua đời. Hai
năm sau đó, cô mang 500 đóa hoa Cẩm chướng đến tặng cho từng người mẹ tham dự
thánh lễ tại Nhà thờ Thánh Andrew. Một năm sau, Nhà thờ Thánh Andrew lần đầu
tiên tổ chức một thánh lễ ngày Chúa Nhật đặc biệt để vinh danh các người hiền mẫu
trong cộng đoàn. Cô Anna Marie tiếp tục tranh đấu không ngừng để quảng bá ngày
lễ này khắp nơi. Đến năm 1909, thánh lễ vinh danh người hiều mẫu đã lan rộng đến
46 tiểu bang, cũng như là đến hai quốc gia láng giềng của Hoa Kỳ là Canada và
Mexico.
Năm 1914, bản nghị quyết
do Quốc Hội lưỡng viện Hoa Kỳ thông qua, và được Tổng Thống Woodrow Wilson ký,
đã chính thức thành lập Ngày Hiền Mẫu, vào mỗi Chúa Nhật thứ hai tháng 5.
Tại Mỹ, các chi tiêu tài
chính trong Ngày của Mẹ chỉ thua ngày lễ Giáng sinh. Theo ước tính của Liên
đoàn bán lẻ Hoa Kỳ, trung bình khoảng 139 USD được dành chi tiêu cho mỗi món
quà tặng mẹ. Việc thương mại hóa, đề cao chi tiêu và có phần làm lu mờ ý nghĩa
thật trong ngày này, đã bị nhiều chỉ trích từ nhiều người hoạt động cộng đồng,
kể cả từ bà Anna Marie Jarvis, người nêu ý tưởng thành lập ngày vinh danh Mẹ.
Thế
giới làm gì?
Hiện nay, Ngày của Mẹ được
tổ chức ở nhiều quốc gia gồm có Mỹ, Nga, Anh Quốc, Ấn Độ, Đan Mạch, Phần Lan,
Ý, Thỗ Nhỉ Kỳ, Úc Đại Lợi, Mễ Tây Cơ, Gia Nã Đại, Trung Hoa, Nhật Bản, và Bỉ…
Người ta dùng cơ hội của ngày này để tỏ lòng tôn kính mẹ của mình và tri ân các
bà, về tình yêu thương và sự nâng đở của mẹ. Ngày này trở thành thật phổ biến
và ở nhiều quốc gia, đường giây điện thoại bận rộn cao độ nhất trong ngày đó.
Khắp nơi đều có phong tục tặng hoa, gởi card, và những quà tặng khác cho các bà
mẹ nhân ngày lễ này.
Tại Hàn Quốc hàng trăm
các bạn học sinh trung học thể hiện lòng biết ơn đối với mẹ bằng cách rửa chân
cho mẹ của mình. Hành động nhỏ của các bạn trẻ này thường khiến các bà mẹ vô
cùng cảm động.
Ngày dành cho các bà mẹ ở
Việt Nam cũng rất phổ thông bây giờ, cùng với ngày Lễ Vu Lan, Ngày Phụ nữ Việt
Nam cũng như ngày ‘Quốc tế phụ nữ (8 tháng 3).
Đó đây người ta đọc được
những giòng chữ gửi mẹ mình đại loại như thế này: “Con chúc mẹ có nhiều sức khỏe
để có thể dẫn dắt chúng con đi trên đường đời. Mẹ mãi mãi là người mẹ yêu quý của
con, con rất mong luôn có mẹ bên cạnh”. Và thêm: “Gửi mẹ yêu của con! Con chẳng
biết nói gì hơn, nhân "Ngày của mẹ" con chỉ biết chúc mẹ luôn luôn mạnh
khoẻ, hạnh phúc và luôn luôn là người mẹ mà con yêu quý nhất”. Rồi: “Mẹ! cám ơn
mẹ rất nhiều vì mẹ đã sinh ra con và nuôi con khôn lớn. Con luôn cầu mong cho mẹ
mạnh khoẻ và hạnh phúc, không chỉ riêng trong Ngày của mẹ. Lúc nào mẹ cũng ở
trong trái tim con. Con yêu mẹ nhiều, mẹ kính yêu của con”.
Trên toàn thế giới, ai
cũng công nhận rằng con người phải tôn kính và nhớ ơn mẹ sinh ra và nuối nấng
mình. Tình yêu của mẹ thì bao la hơn biển cả, cao vời hơn những tầng mây, vĩ đại
hơn những rặng núi, và bao la vô cùng vô tận. Thơ viết về mẹ bao giờ cũng dào dạt
cảm xúc. Nhạc viết về mẹ bao giờ cũng trầm tư tình cảm. Tranh vẽ về mẹ bao giờ
cũng lung linh ấm áp. Bởi hiển nhiên, mẹ là nguồn xúc cảm sâu xa, vô tận và nhiệm
mầu nhất trong mọi nguồn sáng tạo. Tình yêu của mẹ là một nguồn cảm hứng không
bao giờ cạn, là những tư tưởng vô tận của các thi sĩ, các nhà văn và của các
văn nghệ sĩ. Trong lãnh vực tôn giáo, chính trị, kinh tế, con người thường tìm
đủ lý lẽ để phân biệt, tách rời, phe nhóm; nhưng khi trái tim lên tiếng, nhất
là trái tim của người mẹ thì thường đem mọi người lại gần nhau hơn.
Người
Công Giáo nhớ về Mẹ Maria:
Giáo lý đạo Chúa dạy rằng
: “Trong các tước hiệu Giáo Hội dùng để gọi Ðức Maria, có lẽ xứng hợp với tâm
tình con người hơn cả vẫn là tước hiệu MẸ. Chúng ta có thể gọi Ðức Maria là MẸ
với tất cả tâm tình trìu mến như khi chúng ta gọi người mẹ của chúng ta. Do lời
trăn trối của chính Chúa Giêsu con Mẹ, Mẹ đã trở thành Mẹ của Giáo Hội. Qua
muôn thế hệ, Mẹ không ngừng cưu mang, sinh ra và dưỡng dục các tín hữu trong đức
tin. Niềm hạnh phúc của bất cứ người mẹ nào vẫn là thấy con mình được nên người.
Mẹ Maria chăm chú theo dõi và lo lắng cho từng người chúng ta. Niềm vui của Mẹ
chính là thấy mỗi người chúng ta được lớn lên theo hình ảnh của Chúa Giêsu, Con
Mẹ...”
Thực ra, Vương Quốc Anh
đã mừng Lễ ‘Mothering Sunday’ vì chịu ảnh hưởng của Giáo Hội Công Giáo, từng tổ
chức vào Chúa Nhật thứ tư Mùa Chay, là để tôn vinh Đức Mẹ Maria, ngay từ đầu thế
kỷ 17. Vài nước Âu châu cũng đã bắt chước tục lệ này.Tại đó, tháng Năm trùng với
mùa xuân; mà thói tục nhiều nơi đã tổ chức những lễ hội, tỉ như tại Rôma, người
ta mở ra hội hoa, với những trò chơi, triển lãm dâng kính ‘thần Hoa’. Vào dịp ấy,
cũng có những cuộc thi đua sắc đẹp giữa các thiếu nữ. Thực ra khung cảnh thiên
nhiên dễ đưa tới chuyện này; tháng Năm là tháng ấm của mùa xuân, đó đây đầy những
hoa nở với hương thơm ngào ngạt, làm cho con người cảm thấy sảng khoái, vui
tươi. Nhằm thánh hóa những phong tục dân gian, các tín hữu Công Giáo muốn hướng
những tâm tình tự nhiên lên đức Trinh nữ Maria, tuyệt đối kiều diễm, không vì
nhan sắc tự nhiên cho bằng vì vẻ đẹp linh hồn, không hề vướng mắc tì ố của tội
lỗi.
Thế là, trong tháng 5,
cũng chính là tháng HOA theo truyền thống giáo hội, giáo dân mang đến cho Đức Mẹ
những bó hoa, kèm theo những lời kinh dâng lên Ngài. Các Đức Giáo Hoàng lien tục
nhắc tín hữu : “Đức Mẹ sẽ vui hơn khi nhìn thấy sự trưởng thành thiêng liêng
nơi con cái mình. Mỗi lần chúng ta lớn lên trong ân phúc, trong bác ái yêu
thương, trong hy vọng tin yêu : đó là những bó hoa tốt đẹp nhất mà chúng ta
dâng lên MẸ...”
‘Ngày của Mẹ’ bây giờ lan
ra cả 31 ngày của tháng 5, thành ‘tháng của Mẹ’ đối với Đức Trinh nữ Maria. Để
rồi nghĩa trọn vẹn của Tháng Hoa (tháng 5 dương lịch) phải là : Hoa thiên nhiên
đồng nội hòa lẫn với hoa lòng của giáo hữu, hoa thánh thiện, hoa mầu nhiệm của
Ơn Thánh tươi nở trong linh hồn chúng ta. Tất cả cùng tỏa hương thơm và khoe sắc
trên bàn thờ kính Đức Mẹ.
LM. Giuse Nguyễn Văn Thư
https://youtu.be/HKN0sb_3cak
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét